LINK TẢI LUẬN VĂN MIỄN PHÍ CHO AE KET-NOI
Xây dựng và sử dụng bài tập có nội dung thực tế chương “dòng điện không đổi” - vật lý 11 hướng phát triển năng lực vận dụng kiến thức vật lý vào thực tiễn của học sinh
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Mục tiêu trong chương trình giáo dục phổ thơng mới (sau 2020) là
phải hình thành và phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh. Hình mẫu
của học sinh phổ thơng Việt Nam sau khi tốt nghiệp THCS, THPT là phải
hình thành 5 phẩm chất (yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách
nhiệm) và 10 năng lực (năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp
tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực ngơn ngữ, năng lực
tính tốn, năng lực khoa học, năng lực công nghệ, năng lực tin học, năng
lực thẩm mỹ, năng lực thể chất) [2]. Trong chương trình mới, mơn Vật lí có
nhiệm vụ hình thành và phát triển năng lực tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới
góc độ vật lí (cịn gọi là năng lực vật lí) – một bộ phận của năng lực khoa
học. Theo bản dự thảo chương trình giáo dục phổ thơng mơn Vật lí năm
2018 [1], năng lực vật lí gồm 3 thành tố: nhận thức kiến thức vật lí, tìm tịi
và khám phá thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lí, vận dụng kiến thức vật lí
vào thực tiễn; trong đó thành tố năng lực vận dụng kiến thức vật lí vào thực
tiễn được Ban biên soạn chương trình nhấn mạnh như là điểm nhấn của
chương trình nhằm hình thành năng lực cho học sinh (HS).
Thực tiễn dạy học cho thấy, một trong những nguyên nhân dẫn đến
sự yếu kém về khả năng vận dụng kiến thức vật lí vào thực tế đời sống của
HS là các em có q ít cơ hội để tiếp xúc với loại bài tập có nội dung thực
tế (BTCNDTT). BTCNDTT là một bộ phận quan trọng của bài tập vật lí
(BTVL). Các BTCNDTT có đề cập đến những quá trình, hiện tượng xảy ra
trong cuộc sống. Vì vậy, nếu sử dụng BTCNDTT một cách hợp lý thì vừa
có thể kích thích hứng thú học tập cho HS, vừa giúp HS phát triển năng lực
vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Trong dạy học vật lí, vai trị quan trọng
vốn có của BTCNDTT chưa được đặt ra một cách đúng mực, việc sử dụng
BTCNDTT của giáo viên (GV) cịn rất nhiều bất cập, thiếu hợp lí. Những
hạn chế nêu trên chưa đáp ứng được những mục tiêu mà Luật Giáo dục và
Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2011 - 2020 đề ra. Với sự phát
2
triển chung của tồn xã hội, tình trạng này khơng thể kéo dài thêm nữa, mà
cần có những động thái tích cực hơn, những biện pháp cụ thể hơn để
GV và HS có thể điều chỉnh phương pháp dạy và học của mình theo đúng
định hướng.
Kiến thức chương “Dịng điện khơng đổi” có những khái niệm, hiện
tượng vật lí, các ứng dụng khá quen thuộc và gần gủi với các em HS. Một
số kiến thức của chương đã được trình bày ở sách giáo khoa (SGK) Vật lí 7,
9. Qua nghiên cứu cấu trúc và nội dung kiến thức chương “Dịng điện
khơng đổi” – Vật lí 11, cũng như nghiên cứu thực trạng tổ chức dạy học bài
tập cho thấy các bài tập thực tiễn cịn chưa có nhiều, HS khó nhận ra được
bản chất vật lí trong các hiện tượng thực tế về dịng điện khơng đổi. Do vậy,
cần tiến hành lựa chọn, xây dựng các bài tập gắn với thực tiễn nhằm bồi
dưỡng NLVDKTVTT của HS.
Với lý do trên, đề tài nghiên cứu được lựa chọn là: “XÂY DỰNG
VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP CÓ NỘI DUNG THỰC TẾ CHƯƠNG
“DỊNG ĐIỆN KHƠNG ĐỔI” - VẬT LÍ 11 HƯỚNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC VẬT LÍ VÀO THỰC TIỄN
CỦA HỌC SINH” làm đề tài nghiên cứu của mình.
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
Trước những yêu cầu mới của thời đại, Bộ GD & ĐT đã xây dựng
chương trình, chuẩn kiến thức giáo dục phổ thơng với hệ thống các môn
học phù hợp với những yêu cầu của sự phát triển, đảm bảo hoàn thành mục
tiêu giáo dục. Theo đó, dạy học theo hướng phát triển năng lực vận dụng
đang là một xu thế chủ yếu trong việc truyền tải kiến thức. Theo các giáo
trình, tài liệu nghiên cứu về dạy học theo hướng phát triển năng lực vận
dụng của các môn khoa học tự nhiên thì việc phát triển NLVDKTVTT cho
HS và vai trị của BTCNDTT trong việc phát triển năng lực, như trong cuốn
“Lí luận và dạy học hiện đại”, của Bernd Meier, Nguyễn Văn Cường đề
cập đến bài tập định hướng năng lực trong đó nhấn mạnh đến các đặc điểm
3
quan trọng của bài tập định hướng các năng lực chung, xây dựng hệ thống
bài tập nhằm định hướng năng lực; hay Phạm Hữu Tịng (2004) “Dạy học
Vật lí ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển dạy học tích
cực, tự chủ, sáng tạo và tư duy khoa học”[11]; Thái Duy Tuyên (2001),
“Giáo dục học hiện đại (Những nội dung cơ bản)” [15]; Nguyễn Đức
Thâm, Nguyễn Ngọc Hưng, Phạm Xuân Quế (2002), “Phương pháp dạy
học Vật lí ở trường phổ thơng” [6].
Bên cạnh đó cũng đã có một số luận văn cao học nghiên cứu việc
dạy học phần “Dịng điện khơng đổi” như: Phùng Mạnh Thường (2008) “Tổ chức thí nghiệm trực diện nhằm kích thích hứng thú học tập, phát huy
tính tích cực, tự lực cho học sinh dân tộc nội trú khi dạy phần “Điện tích,
Điện trường” và “Dịng điện khơng đổi (Vật lí 11)”; Nguyễn Văn Hào
(2010) – “Nghiên cứu việc tổ chức hoạt động ngoại khố về “Dịng điện
khơng đổi” Vật lí lớp 11 (THPT) nhằm phát huy tính tích cực và phát triển
năng lực sáng tạo của học sinh”; Trịnh Ngọc Thuỷ (2013) - “Tổ chức hoạt
động dạy học chương “Dòng điện khơng đổi. Nguồn điện” (Vật lí 11) theo
hướng phát huy tính tích cực, tự lực và sáng tạo của học sinh”; Đặng Thị
Cam (2014) - “Tổ chức dạy học hợp tác theo nhóm một số kiến thức
chương “Dịng điện khơng đổi” Vật lí lớp 11 cho học sinh trung học phổ
thông”…
Tuy nhiên các tác giả chỉ mới dừng lại ở việc tổ chức dạy học theo
định hướng phát triển năng lực nào đó hay chỉ mới nêu lên vai trị của bài
tập và xây dựng hệ thống các bài tập định tính gắn với thực tiễn nhằm giải
thích, lí giải các hiện tượng vật lí mà chưa đề cập đến hệ thống bài tập khai
thác, vận dụng mối liên hệ giữa vật lí, kỹ thuật và đời sống. Trong khi đó
mối liên hệ này lại là một trong những vấn đề đang được quan tâm, nhằm
góp phần làm cho HS không rời xa thực tiễn kĩ thực và đời sống khi học
tập. Vì vậy “Xây dựng và sử dụng bài tập có nội dung thực tế chương
“Dịng điện khơng đổi” - Vật lí 11 hướng phát triển năng lực vận dụng
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
Xây dựng và sử dụng bài tập có nội dung thực tế chương “dòng điện không đổi” - vật lý 11 hướng phát triển năng lực vận dụng kiến thức vật lý vào thực tiễn của học sinh
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Mục tiêu trong chương trình giáo dục phổ thơng mới (sau 2020) là
phải hình thành và phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh. Hình mẫu
của học sinh phổ thơng Việt Nam sau khi tốt nghiệp THCS, THPT là phải
hình thành 5 phẩm chất (yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách
nhiệm) và 10 năng lực (năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp
tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực ngơn ngữ, năng lực
tính tốn, năng lực khoa học, năng lực công nghệ, năng lực tin học, năng
lực thẩm mỹ, năng lực thể chất) [2]. Trong chương trình mới, mơn Vật lí có
nhiệm vụ hình thành và phát triển năng lực tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới
góc độ vật lí (cịn gọi là năng lực vật lí) – một bộ phận của năng lực khoa
học. Theo bản dự thảo chương trình giáo dục phổ thơng mơn Vật lí năm
2018 [1], năng lực vật lí gồm 3 thành tố: nhận thức kiến thức vật lí, tìm tịi
và khám phá thế giới tự nhiên dưới góc độ vật lí, vận dụng kiến thức vật lí
vào thực tiễn; trong đó thành tố năng lực vận dụng kiến thức vật lí vào thực
tiễn được Ban biên soạn chương trình nhấn mạnh như là điểm nhấn của
chương trình nhằm hình thành năng lực cho học sinh (HS).
Thực tiễn dạy học cho thấy, một trong những nguyên nhân dẫn đến
sự yếu kém về khả năng vận dụng kiến thức vật lí vào thực tế đời sống của
HS là các em có q ít cơ hội để tiếp xúc với loại bài tập có nội dung thực
tế (BTCNDTT). BTCNDTT là một bộ phận quan trọng của bài tập vật lí
(BTVL). Các BTCNDTT có đề cập đến những quá trình, hiện tượng xảy ra
trong cuộc sống. Vì vậy, nếu sử dụng BTCNDTT một cách hợp lý thì vừa
có thể kích thích hứng thú học tập cho HS, vừa giúp HS phát triển năng lực
vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Trong dạy học vật lí, vai trị quan trọng
vốn có của BTCNDTT chưa được đặt ra một cách đúng mực, việc sử dụng
BTCNDTT của giáo viên (GV) cịn rất nhiều bất cập, thiếu hợp lí. Những
hạn chế nêu trên chưa đáp ứng được những mục tiêu mà Luật Giáo dục và
Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2011 - 2020 đề ra. Với sự phát
2
triển chung của tồn xã hội, tình trạng này khơng thể kéo dài thêm nữa, mà
cần có những động thái tích cực hơn, những biện pháp cụ thể hơn để
GV và HS có thể điều chỉnh phương pháp dạy và học của mình theo đúng
định hướng.
Kiến thức chương “Dịng điện khơng đổi” có những khái niệm, hiện
tượng vật lí, các ứng dụng khá quen thuộc và gần gủi với các em HS. Một
số kiến thức của chương đã được trình bày ở sách giáo khoa (SGK) Vật lí 7,
9. Qua nghiên cứu cấu trúc và nội dung kiến thức chương “Dịng điện
khơng đổi” – Vật lí 11, cũng như nghiên cứu thực trạng tổ chức dạy học bài
tập cho thấy các bài tập thực tiễn cịn chưa có nhiều, HS khó nhận ra được
bản chất vật lí trong các hiện tượng thực tế về dịng điện khơng đổi. Do vậy,
cần tiến hành lựa chọn, xây dựng các bài tập gắn với thực tiễn nhằm bồi
dưỡng NLVDKTVTT của HS.
Với lý do trên, đề tài nghiên cứu được lựa chọn là: “XÂY DỰNG
VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP CÓ NỘI DUNG THỰC TẾ CHƯƠNG
“DỊNG ĐIỆN KHƠNG ĐỔI” - VẬT LÍ 11 HƯỚNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC VẬT LÍ VÀO THỰC TIỄN
CỦA HỌC SINH” làm đề tài nghiên cứu của mình.
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
Trước những yêu cầu mới của thời đại, Bộ GD & ĐT đã xây dựng
chương trình, chuẩn kiến thức giáo dục phổ thơng với hệ thống các môn
học phù hợp với những yêu cầu của sự phát triển, đảm bảo hoàn thành mục
tiêu giáo dục. Theo đó, dạy học theo hướng phát triển năng lực vận dụng
đang là một xu thế chủ yếu trong việc truyền tải kiến thức. Theo các giáo
trình, tài liệu nghiên cứu về dạy học theo hướng phát triển năng lực vận
dụng của các môn khoa học tự nhiên thì việc phát triển NLVDKTVTT cho
HS và vai trị của BTCNDTT trong việc phát triển năng lực, như trong cuốn
“Lí luận và dạy học hiện đại”, của Bernd Meier, Nguyễn Văn Cường đề
cập đến bài tập định hướng năng lực trong đó nhấn mạnh đến các đặc điểm
3
quan trọng của bài tập định hướng các năng lực chung, xây dựng hệ thống
bài tập nhằm định hướng năng lực; hay Phạm Hữu Tịng (2004) “Dạy học
Vật lí ở trường trung học phổ thông theo định hướng phát triển dạy học tích
cực, tự chủ, sáng tạo và tư duy khoa học”[11]; Thái Duy Tuyên (2001),
“Giáo dục học hiện đại (Những nội dung cơ bản)” [15]; Nguyễn Đức
Thâm, Nguyễn Ngọc Hưng, Phạm Xuân Quế (2002), “Phương pháp dạy
học Vật lí ở trường phổ thơng” [6].
Bên cạnh đó cũng đã có một số luận văn cao học nghiên cứu việc
dạy học phần “Dịng điện khơng đổi” như: Phùng Mạnh Thường (2008) “Tổ chức thí nghiệm trực diện nhằm kích thích hứng thú học tập, phát huy
tính tích cực, tự lực cho học sinh dân tộc nội trú khi dạy phần “Điện tích,
Điện trường” và “Dịng điện khơng đổi (Vật lí 11)”; Nguyễn Văn Hào
(2010) – “Nghiên cứu việc tổ chức hoạt động ngoại khố về “Dịng điện
khơng đổi” Vật lí lớp 11 (THPT) nhằm phát huy tính tích cực và phát triển
năng lực sáng tạo của học sinh”; Trịnh Ngọc Thuỷ (2013) - “Tổ chức hoạt
động dạy học chương “Dòng điện khơng đổi. Nguồn điện” (Vật lí 11) theo
hướng phát huy tính tích cực, tự lực và sáng tạo của học sinh”; Đặng Thị
Cam (2014) - “Tổ chức dạy học hợp tác theo nhóm một số kiến thức
chương “Dịng điện khơng đổi” Vật lí lớp 11 cho học sinh trung học phổ
thông”…
Tuy nhiên các tác giả chỉ mới dừng lại ở việc tổ chức dạy học theo
định hướng phát triển năng lực nào đó hay chỉ mới nêu lên vai trị của bài
tập và xây dựng hệ thống các bài tập định tính gắn với thực tiễn nhằm giải
thích, lí giải các hiện tượng vật lí mà chưa đề cập đến hệ thống bài tập khai
thác, vận dụng mối liên hệ giữa vật lí, kỹ thuật và đời sống. Trong khi đó
mối liên hệ này lại là một trong những vấn đề đang được quan tâm, nhằm
góp phần làm cho HS không rời xa thực tiễn kĩ thực và đời sống khi học
tập. Vì vậy “Xây dựng và sử dụng bài tập có nội dung thực tế chương
“Dịng điện khơng đổi” - Vật lí 11 hướng phát triển năng lực vận dụng
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links