Link tải luận văn miễn phí cho ae Kết nối
Luận văn:Thiết kế và sử dụng bài giảng điện tử theo hướng dạy học tích cực trong môn Lịch sử ở trường trung học phổ thông (phần lịch sử thế giới cận đại lớp 11, chương trình chuẩn)
Luận văn ThS. Lý luận và phương pháp dạy học -- Trường Đại học Giáo dục. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2012
Tìm hiểu cơ sở lý luận của việc thiết kế bài giảng điện tử và những yêu cầu cần thiết khi sử dụng Bộ Giáo dục Đào tạo (BGĐT) vào dạy học môn Lịch sử. Khảo sát, đánh giá thực trạng dạy học Lịch sử (LS) nói chung, thực trạng thiết kế và sử dụng BGĐT trong môn LS nói riêng. Nghiên cứu nội dung phần Lịch sử thế giới cận đại lớp 11 và đề xuất quy trình thiết kế bài giảng điện tử (với sự hỗ trợ của phần mềm Adobe Presenter) và định hướng biện pháp sử dụng BGĐT theo hướng dạy học tích cực. Thực nghiệm và đánh giá tính hiệu quả, khả thi của việc thiết kế, sử dụng BGĐT môn Lịch sử theo hướng dạy học tích cực
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT ......................................................................... 5
MỞ ĐẦU .......................................................................................................................... 6
CHƢƠNG 1 .................................................................................................................... 12
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC............................................................ 12
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ MÔN LỊCH SỬ THEO HƢỚNG DẠY HỌC TÍCH
CỰC Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ............................................................ 12
1.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................................ 12
1.1.1. Xu hướng đô ̉ i mới phương pha ́ p dạy học hiện nay.......................................... 12
1.1.2 . Khái niệm bài giảng điện tử .......................................................................... 15
môn Lịch sử nghĩ a của việc sử dụng BGĐT theo hướng dạy học tích cực trong ....... 16
Quan niệm về dạy học tích cực ................................................................................ 19
Một số yêu cầu khi thiết kế bài giảng điện tử theo hướng dạy học tích cực trong môn
Lịch sử..................................................................................................................... 28
Thực trạng thiết kế và sử dụng bài giảng điện tử trong dạy học môn Lịch sử ở trƣờng
THPT .......................................................................................................................... 29
1.2.1. Nội dung, kết quả khảo sát ............................................................................. 29
1.2.2. Khái quát thực trạng ...................................................................................... 36
CHƢƠNG 2 .................................................................................................................... 38
THIẾT KẾ, SỬ DỤNG BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ PHẦN LỊCH SỬ................................... 38
THÊ ́ GIỚI CÂ ̣ N ĐA ̣ I (LỚP 11, CHƢƠNG TRÌNH CHUẨN)......................................... 38
THEO HƢỚNG DẠY HỌC TÍCH CỰC......................................................................... 38
2.1. Vị trí, mục tiêu, nội dung cơ bản của phần Lịch sử thế giới cậ n đạ i ....................... 38
2.1.1. Vị trí .............................................................................................................. 38
2.1.2. Mục tiêu......................................................................................................... 38
2.1.3. Nội dung ........................................................................................................ 39
2.2. Thiết kế bài giảng điện tử phần Lịch sử thế gi ới cậ n đạ i với sự hỗ trợ của phần mềm
Adobe Presenter .......................................................................................................... 40
2.2.1. Tổng quan về phần mềm Presenter................................................................. 40
2.2.2. Quy trình thiết kế bài giảng điện tử môn Lịch sử bằng phần mềm Adobe
Presenter ................................................................................................................. 42
2.3. Thiết kế BGĐT phần Lịch sử thế giới cận đại theo hƣớng phát huy tính tích cực của
HS............................................................................................................................... 50
2.3.1. Xác định hệ thống mục tiêu phần Lịch sử thế giới cận đại .............................. 50
2.3.2. Xác định kiến thức cơ bản phần Lịch sử thế giới cận đại................................ 56
2.3.3. Xây dựng kịch bản công nghệ phần Lịch sử thế giới cận đại (Lớp 11 – chương
trình chuẩn)............................................................................................................. 57
2.3.4. Đa phương tiện đơn vị kiến thức phần Lịch sử thế giới cận đại (LS lớp 11).... 63
2.3.5. Đóng gói và chạy thử BGĐT......................................................................... 69
2.4. Sử du ̣ ng bà i giả ng điệ n t ử phầ n Lịch sử thế giới cậ n đạ i theo hƣớng dạ y họ c tích cực
.................................................................................................................................... 70
2.4.1. Mô ̣ t sô ́ yêu câ ̀ u chung..................................................................................... 70
2.4.2. Mô ̣ t sô ́ biệ n pha ́ p sử dụng BGĐT phần Lịch sử thế giới cận đại theo hướng dạy
học tích cực ............................................................................................................. 71
2.5. Thực nghiệ m sƣ phạm........................................................................................... 77
2.5.1. Mục đích........................................................................................................ 77
2.5.2. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm ................................................................. 78
2.5.3. Nội dung thực nghiệm .................................................................................... 78
2.5.4. Phương pháp thực nghiệm ............................................................................. 79
2.5.5. Kết quả thực nghiệm ..................................................................................... 79
1. Lý do chọn đề tài
Sự bùng nổ của CNTT với nhiều ứng dụng trong ngành giáo dục đã tạo
được những hiệu quả cao trong dạy học. Để đáp ứng được đòi hỏi cấp thiết
của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, ngành giáo dục chủ
trương đổi mới PPDH theo hướng sử dụng CNTT và các trang thiết bị dạy
học hiện đại nhằm phát huy mạnh mẽ tư duy sáng tạo, năng lực thực hành của
HS, nâng cao chất lượng dạy học. Chỉ thị 29/2001/CT tháng 7/2001 của Bộ
trưởng Bộ GD-ĐT chỉ rõ: “CNTT là phương tiện để tiến tới một “xã hội học
tập”. Ngày 11/11/2009, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận đã yêu cầu sở
GD-ĐT cả nước triển khai nhiệm vụ ứng dụng CNTT trong năm học 2009-
2010 với tinh thần ứng dụng CNTT và đào tạo nguồn nhân lực CNTT là công
tác thường xuyên và lâu dài của ngành giáo dục. Mục đích của việc làm này
chính là để góp phần đổi mới PPDH, nâng cao tính trực quan sư phạm, phát
huy tiềm năng cá nhân, tạo ra môi trường lí tưởng cho hoạt động dạy học,
“hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ
động” của HS.
Quan điểm dạy học tích cực đã được khẳng định trong điều 5, Luật giáo
dục (2010): “Phương pháp giáo dục phải phát huy được tính tích cực, tự
giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học; bồi dưỡng cho người học
năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên”.
Thực hiện chủ trương đẩy mạnh phong trào ứng dụng công nghệ thông tin
trong đổi mới phương pháp dạy học một cách sáng tạo, hiện đại, tăng cường
TTC và tự học của HS, định hướng cho GV và sinh viên sư phạm tiếp cận
ngay vào công nghệ dạy học hiện đại và chia sẻ kinh nghiệm ứng dụng công
nghệ thông tin trong cộng đồng giáo dục, Bộ giáo dục và Đào tạo đã triển
khai cuộc thi “Thiết kế bài giảng E-learning” năm học 2011 – 2012.
Với sự trợ giúp của công nghệ thông tin, GV có thể tích hợp
multimedia (đa phương tiện) để xây dựng những bài giảng điện tử giúp HS tự
học hiệu quả. Ngoài ra GV còn có thể thiết kế các câu hỏi tương tác, cung cấp
tài liệu, bài tập để HS tự tìm hiểu và tự kiểm tra đánh giá kiến thức của mình.
Môn Lịch sử với đặc thù nhiều mốc thời gian, sự kiện, nên HS dễ nhầm
lẫn hay chưa biết cách ghi nhớ, phân tích để hiểu bản chất, ý nghĩa của các
sự kiện. Bài giảng điện tử trợ giúp hiệu quả việc tái hiện lại các sự kiện, mốc
thời gian bằng hình ảnh, âm thanh, các đoạn phim tư liệu... giúp HS học tập
dễ dàng và hứng thú với môn học.
“Lịch sử là thày dạy của cuộc sống”. Môn Lịch sử không đơn thuần
cung cấp những con số, những mốc sự kiện, những tấm gương của các nhà
lãnh đạo tài ba... mà còn giúp HS hiểu và lí giải bản chất các sự kiện, giúp các
em rút ra những bài học kinh nghiệm trong cuộc sống. Tuy nhiên, vị trí của
môn Lịch sử ở trường phổ thông vẫn chưa được đánh giá đúng, do đó vấn đề
nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử chưa thực sự được GV quan tâm và
thực hiện hiệu quả. Thực tế dạy học bộ môn cho thấy nhiều GV vẫn chọn
cách dạy “đọc, chép”. Ngoài ra cũng có nhiều GV sử dụng bài giảng điện tử
nhưng hiệu quả chưa cao do chưa phát huy nhiều được sự tương tác, tính sáng
tạo cũng như khả năng định hướng học tập cho HS.
Xuất phát những những lý do trên, chúng tui lựa chọn đề tài “Thiết kế
và sử dụng bài giảng điện tử theo hươ ́ ng dạy học tích cực trong môn Lịch
sử ở trường THPT (Phâ ̀ n lị ch sư ̉ thế giơ ́ i câ ̣ n đa ̣ i lớp 11, chương trình
chuẩn)” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Trên thế giới, việc nghiên cứu ứng dụng CNTT làm phương tiện hỗ trợ
quá trình dạy học đã được triển khai từ rất sớm, ví dụ như Pháp (1970),
Newzeland (1975), Anh (1980)… Máy vi tính được sử dụng từ cấp cơ sở đến
bậc Đại học, thậm chí cả bậc giáo dục mầm non. Về những tài liệu nghiên cứu
một cách toàn diện về việc ứng dụng CNTT vào dạy học, trước hết phải kể
đến bộ giáo trình “Teach to the Future” (Dạy học cho tương lai) của Intel và
bộ giáo trình “Partners in Learning” của Microsoft. Tuy nhiên, các tài liệu
này chủ yếu nêu ra các ứng dụng CNTT vào dạy học các môn học nói chung,
chưa nhấn mạnh đến vấn đề đặc thù bộ môn.
Ở Việt Nam, CNTT đã được quan tâm nghiên cứu và ứng dụng ở nhiều
ngành, trong đó có giáo dục. Có thể kể những nhà nghiên cứu nổi bật như:
GS.VS Phạm Minh Hạc, GS. Hoàng Tuỵ, TS Phạm Ngọc Ánh, TS. Hoàng
Mai Lê… Một số công trình nghiên cứu mang tính quốc gia về ứng dụng
CNTT vào dạy học gồm: đề án “Giáo dục tin học” do PGS. Đinh Gia Phong
chủ trì, đề tài cấp Bộ “Tin học và sử dụng máy tính điện tử trong dạy học” do
PGS. Lê Công Triêm chủ trì, đề tài “Giáo dục tin học” do GS.TS Hồ Ngọc
Đại chủ trì. Những nghiên cứu này đã tiếp cận và góp phần định hướng rõ hơn
cho việc ứng dụng CNTT vào từng môn học cụ thể.
Vấn đề phát huy TTC trong học tập cho HS đang là vấn đề được các nhà
giáo dục rất quan tâm. Với quan điểm dạy học lấy “HS làm trung tâm” hay
hướng vào sự phát triển của người học, GV là người hướng dẫn, trợ giúp thì sự
chủ động trong học tập của HS càng trở nên quan trọng trong việc nâng cao chất
lượng dạy học nói chung, chất lượng dạy và học môn Lịch sử nói riêng.
Để giúp HS phát huy được TTC trong học tập, các nhà giáo dục tập
trung nghiên cứu những sản phẩm dạy học ứng dụng công nghệ thông tin như
xây dựng các website điện tử, làm các bộ phim tư liệu, sách điện tử... PGS.TS
Phó Đức Hòa và TS. Ngô Quang Sơn trong cuốn “Ứng dụng công nghệ thông
tin trong dạy học tích cực” đã trình bày rõ về việc ứng dụng công nghệ thông
tin và truyền thông trong việc đổi mới các phương pháp dạy học cũng như ưu
điểm của việc sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học để đạt những mục
tiêu dạy học. Đồng thời các tác giả cũng lí giải sự cần thiết của việc thiết kế
giáo án điện tử, cách thức thiết kế và sử dụng giáo án điện tử. Đây là những
gợi ý quý báu để đề tài luận văn vận dụng và đề xuất cách thức thiết kế, sử
dụng bài giảng điện tử trong môn LS.
Hiện nay việc xây dựng giáo án, bài giảng điện tử cho các môn học đã
trở nên phổ biến không chỉ trong các trường đại học mà còn rất phổ biến trong
dạy học ở phổ thông. Tháng 12 năm 2011, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát
động cuộc thi “Thiết kế bài giảng E-Learning” trong năm học 2011-2012 với
mục đích đẩy mạnh phong trào ứng dựng công nghệ thông tin trong đổi mới
phương pháp dạy học một cách sáng tạo, hiện đại, tăng cường tính tích cực
học tập của HS.
Trong cuốn “Rèn luyện kỹ năng nghiệp vụ sư phạm môn Lịch sử”
(GS.TS Nguyễn Thị Côi chủ biên), các tác giả đã cung cấp cho chúng ta quy
trình xây dựng bài giảng điện tử, những tiêu chí đánh giá một bài giảng điện
tử… và còn đưa ra một số ví dụ về cách thiết kế bài giảng mà GV có thể áp
dụng vào từng bài trong môn Lịch sử.
Các công trình nghiên cứu kể trên là nguồn tài liệu tham khảo quý giá
cho đề tài nghiên cứu của chúng tôi.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
Quy trì nh thiết kế và những biện pháp sử dụng bài giảng điện tử phần
Lịch sử thế giơ ́ i cậ n đạ i (Lịch sử lớp 11, chương trình Chuẩn) theo hướng dạy
học tích cực.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
Về nội dung, đề tài tập trung vào thiết kế bài giảng điện tử cho các bài:
Nhậ t Bả n, Ấn Độ , Trung Quô ́ c , Chiế n tranh thế giơ ́ i thư ́ nhấ t , Như ̃ ng thà nh
tư ̣ u văn ho ́ a thơ ̀ i cậ n đạ i thuô ̣ c phầ n Lị ch sư ̉ thế giơ ́ i cậ n đạ i lơ ́ p 11- chương
trình chuẩn và đề xuất biện pháp sử dụng theo hướng phát huy TTC của HS.
Về hình thức tổ chức dạy học: tập trung vào bài học nội khóa.
Về phạm vi điều tra, khảo sát thực trạng và thực nghiệm: tiến hành tại
trường THPT Lục Nam (Bắc Giang) và THPT Bắc Duyên Hà (Thái Bình).
4. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Mục đích
Trên cơ sở khẳng định vai trò, ý nghĩa của bài giảng điện tử, đề tài lựa
chọn nội dung và đề xuất cách thức thiết kế, sử dụng bài giảng điện tử phần
Lịch sử thế giơ ́ i cậ n đạ i (Lớp 11) theo hướng dạy học tích cực, góp phần nâng
cao chất lượng dạy và học môn Lịch sử ở trường trung học phổ thông.
4.2. Nhiệm vụ
- Tìm hiểu cơ sở lý luận của việc thiết kế bài giảng điện tử và những
yêu cầu cần thiết khi sử dụng BGĐT vào dạy học môn Lịch sử.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng dạy học LS nói chung, thực trạng thiết
kế và sử dụng BGĐT trong môn LS nói riêng.
- Nghiên cứu nội dung phần Lịch sử thế giơ ́ i cậ n đạ i lơ ́ p11 và đề xuất quy
trình thiết kế bài giảng điện tử (với sự hỗ trợ của phần mềm Adobe Presenter) và
định hướng biện pháp sử dụng BGĐT theo hướng dạy học tích cực.
- Thực nghiệm và đánh giá tính hiệu quả, khả thi của việc thiết kế, sử
dụng BGĐT môn Lịch sử theo hướng dạy học tích cực.
5. Cơ sở phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở phương pháp luận
Dựa trên những quan điểm của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm đường lối của Đảng và Nhà nước ta về lịch sử, giáo dục.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu lí thuyết: đọc và phân tích, tổng hợp tài liệu sách báo, tạp
chí, internet… về tâm lý học, giáo dục học, phương pháp dạy học LS; phân
tích nội dung chương trình, SGK lớp 11.
- Nghiên cứu thực tiễn: quan sát, dự giờ, trao đổi với GV, HS, điều tra
để đánh giá về thực trạng ứng dụng CNTT nói chung và việc sử dụng BGĐT
nói riêng trong dạy học Lịch sử ở trường THPT; Thực nghiệm sư phạm nhằm
kiểm tra, đối chứng kết quả nghiên cứu của luận văn.
6. Giả thuyết khoa học
Nếu GV thiết kế BGĐT và sử dụng theo hướng dạy học tích cực sẽ đáp
ứng được mục tiêu dạy học lịch sử nói chung, dạy học phần Lịch sử thế giơ ́ i
cậ n đạ i (lớp 11) nói riêng, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử
ở trường THPT hiện nay.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
Luận văn:Thiết kế và sử dụng bài giảng điện tử theo hướng dạy học tích cực trong môn Lịch sử ở trường trung học phổ thông (phần lịch sử thế giới cận đại lớp 11, chương trình chuẩn)
Luận văn ThS. Lý luận và phương pháp dạy học -- Trường Đại học Giáo dục. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2012
Tìm hiểu cơ sở lý luận của việc thiết kế bài giảng điện tử và những yêu cầu cần thiết khi sử dụng Bộ Giáo dục Đào tạo (BGĐT) vào dạy học môn Lịch sử. Khảo sát, đánh giá thực trạng dạy học Lịch sử (LS) nói chung, thực trạng thiết kế và sử dụng BGĐT trong môn LS nói riêng. Nghiên cứu nội dung phần Lịch sử thế giới cận đại lớp 11 và đề xuất quy trình thiết kế bài giảng điện tử (với sự hỗ trợ của phần mềm Adobe Presenter) và định hướng biện pháp sử dụng BGĐT theo hướng dạy học tích cực. Thực nghiệm và đánh giá tính hiệu quả, khả thi của việc thiết kế, sử dụng BGĐT môn Lịch sử theo hướng dạy học tích cực
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT ......................................................................... 5
MỞ ĐẦU .......................................................................................................................... 6
CHƢƠNG 1 .................................................................................................................... 12
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC............................................................ 12
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ MÔN LỊCH SỬ THEO HƢỚNG DẠY HỌC TÍCH
CỰC Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ............................................................ 12
1.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................................ 12
1.1.1. Xu hướng đô ̉ i mới phương pha ́ p dạy học hiện nay.......................................... 12
1.1.2 . Khái niệm bài giảng điện tử .......................................................................... 15
môn Lịch sử nghĩ a của việc sử dụng BGĐT theo hướng dạy học tích cực trong ....... 16
Quan niệm về dạy học tích cực ................................................................................ 19
Một số yêu cầu khi thiết kế bài giảng điện tử theo hướng dạy học tích cực trong môn
Lịch sử..................................................................................................................... 28
Thực trạng thiết kế và sử dụng bài giảng điện tử trong dạy học môn Lịch sử ở trƣờng
THPT .......................................................................................................................... 29
1.2.1. Nội dung, kết quả khảo sát ............................................................................. 29
1.2.2. Khái quát thực trạng ...................................................................................... 36
CHƢƠNG 2 .................................................................................................................... 38
THIẾT KẾ, SỬ DỤNG BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ PHẦN LỊCH SỬ................................... 38
THÊ ́ GIỚI CÂ ̣ N ĐA ̣ I (LỚP 11, CHƢƠNG TRÌNH CHUẨN)......................................... 38
THEO HƢỚNG DẠY HỌC TÍCH CỰC......................................................................... 38
2.1. Vị trí, mục tiêu, nội dung cơ bản của phần Lịch sử thế giới cậ n đạ i ....................... 38
2.1.1. Vị trí .............................................................................................................. 38
2.1.2. Mục tiêu......................................................................................................... 38
2.1.3. Nội dung ........................................................................................................ 39
2.2. Thiết kế bài giảng điện tử phần Lịch sử thế gi ới cậ n đạ i với sự hỗ trợ của phần mềm
Adobe Presenter .......................................................................................................... 40
2.2.1. Tổng quan về phần mềm Presenter................................................................. 40
2.2.2. Quy trình thiết kế bài giảng điện tử môn Lịch sử bằng phần mềm Adobe
Presenter ................................................................................................................. 42
2.3. Thiết kế BGĐT phần Lịch sử thế giới cận đại theo hƣớng phát huy tính tích cực của
HS............................................................................................................................... 50
2.3.1. Xác định hệ thống mục tiêu phần Lịch sử thế giới cận đại .............................. 50
2.3.2. Xác định kiến thức cơ bản phần Lịch sử thế giới cận đại................................ 56
2.3.3. Xây dựng kịch bản công nghệ phần Lịch sử thế giới cận đại (Lớp 11 – chương
trình chuẩn)............................................................................................................. 57
2.3.4. Đa phương tiện đơn vị kiến thức phần Lịch sử thế giới cận đại (LS lớp 11).... 63
2.3.5. Đóng gói và chạy thử BGĐT......................................................................... 69
2.4. Sử du ̣ ng bà i giả ng điệ n t ử phầ n Lịch sử thế giới cậ n đạ i theo hƣớng dạ y họ c tích cực
.................................................................................................................................... 70
2.4.1. Mô ̣ t sô ́ yêu câ ̀ u chung..................................................................................... 70
2.4.2. Mô ̣ t sô ́ biệ n pha ́ p sử dụng BGĐT phần Lịch sử thế giới cận đại theo hướng dạy
học tích cực ............................................................................................................. 71
2.5. Thực nghiệ m sƣ phạm........................................................................................... 77
2.5.1. Mục đích........................................................................................................ 77
2.5.2. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm ................................................................. 78
2.5.3. Nội dung thực nghiệm .................................................................................... 78
2.5.4. Phương pháp thực nghiệm ............................................................................. 79
2.5.5. Kết quả thực nghiệm ..................................................................................... 79
1. Lý do chọn đề tài
Sự bùng nổ của CNTT với nhiều ứng dụng trong ngành giáo dục đã tạo
được những hiệu quả cao trong dạy học. Để đáp ứng được đòi hỏi cấp thiết
của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, ngành giáo dục chủ
trương đổi mới PPDH theo hướng sử dụng CNTT và các trang thiết bị dạy
học hiện đại nhằm phát huy mạnh mẽ tư duy sáng tạo, năng lực thực hành của
HS, nâng cao chất lượng dạy học. Chỉ thị 29/2001/CT tháng 7/2001 của Bộ
trưởng Bộ GD-ĐT chỉ rõ: “CNTT là phương tiện để tiến tới một “xã hội học
tập”. Ngày 11/11/2009, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận đã yêu cầu sở
GD-ĐT cả nước triển khai nhiệm vụ ứng dụng CNTT trong năm học 2009-
2010 với tinh thần ứng dụng CNTT và đào tạo nguồn nhân lực CNTT là công
tác thường xuyên và lâu dài của ngành giáo dục. Mục đích của việc làm này
chính là để góp phần đổi mới PPDH, nâng cao tính trực quan sư phạm, phát
huy tiềm năng cá nhân, tạo ra môi trường lí tưởng cho hoạt động dạy học,
“hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ
động” của HS.
Quan điểm dạy học tích cực đã được khẳng định trong điều 5, Luật giáo
dục (2010): “Phương pháp giáo dục phải phát huy được tính tích cực, tự
giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học; bồi dưỡng cho người học
năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên”.
Thực hiện chủ trương đẩy mạnh phong trào ứng dụng công nghệ thông tin
trong đổi mới phương pháp dạy học một cách sáng tạo, hiện đại, tăng cường
TTC và tự học của HS, định hướng cho GV và sinh viên sư phạm tiếp cận
ngay vào công nghệ dạy học hiện đại và chia sẻ kinh nghiệm ứng dụng công
nghệ thông tin trong cộng đồng giáo dục, Bộ giáo dục và Đào tạo đã triển
khai cuộc thi “Thiết kế bài giảng E-learning” năm học 2011 – 2012.
Với sự trợ giúp của công nghệ thông tin, GV có thể tích hợp
multimedia (đa phương tiện) để xây dựng những bài giảng điện tử giúp HS tự
học hiệu quả. Ngoài ra GV còn có thể thiết kế các câu hỏi tương tác, cung cấp
tài liệu, bài tập để HS tự tìm hiểu và tự kiểm tra đánh giá kiến thức của mình.
Môn Lịch sử với đặc thù nhiều mốc thời gian, sự kiện, nên HS dễ nhầm
lẫn hay chưa biết cách ghi nhớ, phân tích để hiểu bản chất, ý nghĩa của các
sự kiện. Bài giảng điện tử trợ giúp hiệu quả việc tái hiện lại các sự kiện, mốc
thời gian bằng hình ảnh, âm thanh, các đoạn phim tư liệu... giúp HS học tập
dễ dàng và hứng thú với môn học.
“Lịch sử là thày dạy của cuộc sống”. Môn Lịch sử không đơn thuần
cung cấp những con số, những mốc sự kiện, những tấm gương của các nhà
lãnh đạo tài ba... mà còn giúp HS hiểu và lí giải bản chất các sự kiện, giúp các
em rút ra những bài học kinh nghiệm trong cuộc sống. Tuy nhiên, vị trí của
môn Lịch sử ở trường phổ thông vẫn chưa được đánh giá đúng, do đó vấn đề
nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử chưa thực sự được GV quan tâm và
thực hiện hiệu quả. Thực tế dạy học bộ môn cho thấy nhiều GV vẫn chọn
cách dạy “đọc, chép”. Ngoài ra cũng có nhiều GV sử dụng bài giảng điện tử
nhưng hiệu quả chưa cao do chưa phát huy nhiều được sự tương tác, tính sáng
tạo cũng như khả năng định hướng học tập cho HS.
Xuất phát những những lý do trên, chúng tui lựa chọn đề tài “Thiết kế
và sử dụng bài giảng điện tử theo hươ ́ ng dạy học tích cực trong môn Lịch
sử ở trường THPT (Phâ ̀ n lị ch sư ̉ thế giơ ́ i câ ̣ n đa ̣ i lớp 11, chương trình
chuẩn)” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Trên thế giới, việc nghiên cứu ứng dụng CNTT làm phương tiện hỗ trợ
quá trình dạy học đã được triển khai từ rất sớm, ví dụ như Pháp (1970),
Newzeland (1975), Anh (1980)… Máy vi tính được sử dụng từ cấp cơ sở đến
bậc Đại học, thậm chí cả bậc giáo dục mầm non. Về những tài liệu nghiên cứu
một cách toàn diện về việc ứng dụng CNTT vào dạy học, trước hết phải kể
đến bộ giáo trình “Teach to the Future” (Dạy học cho tương lai) của Intel và
bộ giáo trình “Partners in Learning” của Microsoft. Tuy nhiên, các tài liệu
này chủ yếu nêu ra các ứng dụng CNTT vào dạy học các môn học nói chung,
chưa nhấn mạnh đến vấn đề đặc thù bộ môn.
Ở Việt Nam, CNTT đã được quan tâm nghiên cứu và ứng dụng ở nhiều
ngành, trong đó có giáo dục. Có thể kể những nhà nghiên cứu nổi bật như:
GS.VS Phạm Minh Hạc, GS. Hoàng Tuỵ, TS Phạm Ngọc Ánh, TS. Hoàng
Mai Lê… Một số công trình nghiên cứu mang tính quốc gia về ứng dụng
CNTT vào dạy học gồm: đề án “Giáo dục tin học” do PGS. Đinh Gia Phong
chủ trì, đề tài cấp Bộ “Tin học và sử dụng máy tính điện tử trong dạy học” do
PGS. Lê Công Triêm chủ trì, đề tài “Giáo dục tin học” do GS.TS Hồ Ngọc
Đại chủ trì. Những nghiên cứu này đã tiếp cận và góp phần định hướng rõ hơn
cho việc ứng dụng CNTT vào từng môn học cụ thể.
Vấn đề phát huy TTC trong học tập cho HS đang là vấn đề được các nhà
giáo dục rất quan tâm. Với quan điểm dạy học lấy “HS làm trung tâm” hay
hướng vào sự phát triển của người học, GV là người hướng dẫn, trợ giúp thì sự
chủ động trong học tập của HS càng trở nên quan trọng trong việc nâng cao chất
lượng dạy học nói chung, chất lượng dạy và học môn Lịch sử nói riêng.
Để giúp HS phát huy được TTC trong học tập, các nhà giáo dục tập
trung nghiên cứu những sản phẩm dạy học ứng dụng công nghệ thông tin như
xây dựng các website điện tử, làm các bộ phim tư liệu, sách điện tử... PGS.TS
Phó Đức Hòa và TS. Ngô Quang Sơn trong cuốn “Ứng dụng công nghệ thông
tin trong dạy học tích cực” đã trình bày rõ về việc ứng dụng công nghệ thông
tin và truyền thông trong việc đổi mới các phương pháp dạy học cũng như ưu
điểm của việc sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học để đạt những mục
tiêu dạy học. Đồng thời các tác giả cũng lí giải sự cần thiết của việc thiết kế
giáo án điện tử, cách thức thiết kế và sử dụng giáo án điện tử. Đây là những
gợi ý quý báu để đề tài luận văn vận dụng và đề xuất cách thức thiết kế, sử
dụng bài giảng điện tử trong môn LS.
Hiện nay việc xây dựng giáo án, bài giảng điện tử cho các môn học đã
trở nên phổ biến không chỉ trong các trường đại học mà còn rất phổ biến trong
dạy học ở phổ thông. Tháng 12 năm 2011, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát
động cuộc thi “Thiết kế bài giảng E-Learning” trong năm học 2011-2012 với
mục đích đẩy mạnh phong trào ứng dựng công nghệ thông tin trong đổi mới
phương pháp dạy học một cách sáng tạo, hiện đại, tăng cường tính tích cực
học tập của HS.
Trong cuốn “Rèn luyện kỹ năng nghiệp vụ sư phạm môn Lịch sử”
(GS.TS Nguyễn Thị Côi chủ biên), các tác giả đã cung cấp cho chúng ta quy
trình xây dựng bài giảng điện tử, những tiêu chí đánh giá một bài giảng điện
tử… và còn đưa ra một số ví dụ về cách thiết kế bài giảng mà GV có thể áp
dụng vào từng bài trong môn Lịch sử.
Các công trình nghiên cứu kể trên là nguồn tài liệu tham khảo quý giá
cho đề tài nghiên cứu của chúng tôi.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
Quy trì nh thiết kế và những biện pháp sử dụng bài giảng điện tử phần
Lịch sử thế giơ ́ i cậ n đạ i (Lịch sử lớp 11, chương trình Chuẩn) theo hướng dạy
học tích cực.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
Về nội dung, đề tài tập trung vào thiết kế bài giảng điện tử cho các bài:
Nhậ t Bả n, Ấn Độ , Trung Quô ́ c , Chiế n tranh thế giơ ́ i thư ́ nhấ t , Như ̃ ng thà nh
tư ̣ u văn ho ́ a thơ ̀ i cậ n đạ i thuô ̣ c phầ n Lị ch sư ̉ thế giơ ́ i cậ n đạ i lơ ́ p 11- chương
trình chuẩn và đề xuất biện pháp sử dụng theo hướng phát huy TTC của HS.
Về hình thức tổ chức dạy học: tập trung vào bài học nội khóa.
Về phạm vi điều tra, khảo sát thực trạng và thực nghiệm: tiến hành tại
trường THPT Lục Nam (Bắc Giang) và THPT Bắc Duyên Hà (Thái Bình).
4. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Mục đích
Trên cơ sở khẳng định vai trò, ý nghĩa của bài giảng điện tử, đề tài lựa
chọn nội dung và đề xuất cách thức thiết kế, sử dụng bài giảng điện tử phần
Lịch sử thế giơ ́ i cậ n đạ i (Lớp 11) theo hướng dạy học tích cực, góp phần nâng
cao chất lượng dạy và học môn Lịch sử ở trường trung học phổ thông.
4.2. Nhiệm vụ
- Tìm hiểu cơ sở lý luận của việc thiết kế bài giảng điện tử và những
yêu cầu cần thiết khi sử dụng BGĐT vào dạy học môn Lịch sử.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng dạy học LS nói chung, thực trạng thiết
kế và sử dụng BGĐT trong môn LS nói riêng.
- Nghiên cứu nội dung phần Lịch sử thế giơ ́ i cậ n đạ i lơ ́ p11 và đề xuất quy
trình thiết kế bài giảng điện tử (với sự hỗ trợ của phần mềm Adobe Presenter) và
định hướng biện pháp sử dụng BGĐT theo hướng dạy học tích cực.
- Thực nghiệm và đánh giá tính hiệu quả, khả thi của việc thiết kế, sử
dụng BGĐT môn Lịch sử theo hướng dạy học tích cực.
5. Cơ sở phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở phương pháp luận
Dựa trên những quan điểm của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, quan điểm đường lối của Đảng và Nhà nước ta về lịch sử, giáo dục.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu lí thuyết: đọc và phân tích, tổng hợp tài liệu sách báo, tạp
chí, internet… về tâm lý học, giáo dục học, phương pháp dạy học LS; phân
tích nội dung chương trình, SGK lớp 11.
- Nghiên cứu thực tiễn: quan sát, dự giờ, trao đổi với GV, HS, điều tra
để đánh giá về thực trạng ứng dụng CNTT nói chung và việc sử dụng BGĐT
nói riêng trong dạy học Lịch sử ở trường THPT; Thực nghiệm sư phạm nhằm
kiểm tra, đối chứng kết quả nghiên cứu của luận văn.
6. Giả thuyết khoa học
Nếu GV thiết kế BGĐT và sử dụng theo hướng dạy học tích cực sẽ đáp
ứng được mục tiêu dạy học lịch sử nói chung, dạy học phần Lịch sử thế giơ ́ i
cậ n đạ i (lớp 11) nói riêng, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử
ở trường THPT hiện nay.
Do Drive thay đổi chính sách, nên một số link cũ yêu cầu duyệt download. các bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn.
Password giải nén nếu cần: ket-noi.com | Bấm trực tiếp vào Link để tải:
You must be registered for see links
Tags: bài giảng đt, sử dụng công nghệ thôn tin trong dạy học môn lịch sử, Tính ứng dụng và thực tiễn của bài giảng điện tử trong việc dạy và học, Tài liệu Thiết kế và sử dụng học liệu điện tử trong dạy học lịch sử lớp 10 ở trường trung học phổ thông, ví dụ minh họa về việc vận dụng 01 phương pháp dạy học truyền thống theo tiếp cận dạy học tích cực trong môn Tin học lớp 6., KHO BAI GIANG DIEN TU mon lich su chuong trinh moi, các phương pháp dạy học ở bài giảng điện tử, thiết kế bài giảng giáo dục học, THIẾT KẾ BÀI GIẢNG THEO HƯỚNG VẬN DỤNG CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TÍCH CỰC, quy trình thiết kế dạy học một chủ đề lịch sử lớp 7, biện pháp dạy học tích cực trong môn sử lớp 7, thiết kế bài giảng sử dụng kĩ thuật dạy học tích cực, . Nội dung và phương pháp thực nghiệm đổi mới phương pháp dạy học môn lịch sử, Vận Dụng Kĩ Thuật Dạy Học Tích Cực Trong Dạy Học Phần Lịch Sử Thế Giới Cận Đại