mr.sun_shock
New Member
Download miễn phí Tiểu luận Các khái niệm cơ bản trong Quản lý- Cai trị của Hàn Phi Tử
Dùng người ,theo Hàn Phi là phải “soi sáng sự thưởng phạt”, phải “dùng công việc để sử dụng người, đó là then chốt của còn hay mất, trị hay loạn”. Tuy nhiên dùng công việc cũng phải có kỹ thuật tỷ mỷ, không chỉ nghe người ta nói mà phải xem ngời ta làm “phàm lời nói, việc làm phải lấy công dụng làm tiêu chuẩn ”. Việc giao chức vụ phải đi theo thứ tự, từ chức nhỏ đến chức lớn, giao việc phải đúng khả năng, không kiêm nhiệm, không can thiệp vào nhau.
Để tải tài liệu này, vui lòng Trả lời bài viết, Mods sẽ gửi Link download cho bạn ngay qua hòm tin nhắn.
Ketnooi -
You must be registered for see links
Ai cần tài liệu gì mà không tìm thấy ở Ketnooi, đăng yêu cầu down tại đây nhé:
Nhận download tài liệu miễn phí
Tóm tắt nội dung tài liệu:
Lời mở đầu
Khoa học quản lý như ta thấy ngày nay là một kết quả của một quá trình phát triển, nhiều năm tổng kết từ thực tiễn đến quản lý và không ngừng được bổ xung và nâng cao đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội. Đó là một ngành khoa học luôn luôn sáng tạo ,được vận dụng phù hợp với đặc điểm kinh tế ,văn hoá,chính trị ,xã hôị của mỗi nước ở từng thời kỳ khác nhau. Ngày nay, ở càc nước phát triển cao vẫn còn đang không ít vấn đề về quản lý cần được tiếp tục nghiên cứu, tranh luận để làm phong phú sáng tỏ thêm.
B: Nội DUNG
Các khái niệm cơ bản trong quản lý- cai trị của Hàn Phi Tử.
Hàn Phi Tử đ ưa ra ba khái niệm cơ bản trong quản lý- cai trị, đó là “thế”( quyền lực), “pháp”(luật pháp) và “thuật” (ph ương pháp quản lý). Đây là ba vấn đề cốt lõi của quản lý - cai trị, liên hệ khăng khít với nhau, trong đó “pháp” là yếu tố quan trọng nhất, có tinh quyết định nhất.
Đối với Việt Nam nền kinh tế đang ở trong quá trình chuyển đổi từ kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang kinh tế thị tr ường với định hư ớng xã hội chủ nghĩa. Do xuất phát chậm chúng ta cần kế thừa có chọn lọc các thành tựu về quản lý mà loài ng ười đã được ,đồng thời tự mình tổng kết rút kinh nghiệm và sáng tạo ph ương thức quản lý thích hợp . Các thuyết thuộc trường phái “cổ điển” tuy ra đời từ lâu song những giá trị cơ bản trong đó vẫn còn được thừa nhận để vận dụng.
1. “Thế” trong quản lý
Thế và địa vị là quyền uy tối cao của nhà vua, để đề cao “Thế” trong cai trị, theo Hàn Phi Tử, cái uy không thể cho mượn, cái quyền không thể chung với ng ười khác. Biểu hiện của cái uy cái quyền – tức là biểu hiện của “Thế” là ở chỗ , nhà vua là ngư ời duy nhầt đề ra luật pháp, nhà vua nắm giữ th ởng phạt. “kẻ làm vua nếu tự mình dùng hình phạt và ân đức thì bầy tui sợ cái uy của nhà vua mà chạy theo cái lợi của họ”. “Thế” theo Hàn Phi không phải do đức mà có, cũng không phải chỉ bằng pháp luật hà khắc, dã man .
Hàn Phi là ngư ời thực dụng và nguyên tắc nên khi nói về “Thế” và diều kiện có được “Thế”, ông đồng thời đề cao pháp luật và thưởng phạt: “phép luật công bằng thưởng phạt công minh cho nên, đều sửa chũa được sai lầm của ngư ời trên, trị được cái gian của kẻ dưới... thống nhất đường lối của dân không gì bằng pháp luật”. Th ưởng phạt dùng để tạo nên “Thế”, nhưng “thế”cũng chính là yếu tố nhất thiết phải có để sử dụng pháp luật và th ởng phạt có hiệu quả. Theo ông, “các bậc thánh nhân dùng làm đạo trị nước có ba điều: một là lợi, hai là uy, ba là danh. Nói chung lợi là cái để dành được dân, uy là cái để thi hành mệnh lệnh, danh là cái để cái để trên lẫn d ưới đều theo”.
Mối quan hệ giữa pháp luật và “Thế” cũng vậy , ông viết: “nếu họ (tức vua) giữ pháp luật ở vào cái thế thì trị an nếu họ từ bỏ pháp luật, gạt bỏ cái thế thì loạn”.
Trong lý thuyết của mình, Hàn Phi bàn nhiều đến thư ởng phạt như là yếu tố hàng đầu tạo nên“thế”.Ngày nay, yếu tố thưởng phạt rất được coi trọng đối với sự nghiệp phát triển của các công ty: ví dụ như công ty HONDA - là nhà sản xuất xe hơi cấp thế giới, đứng thứ 28 trong số 500 công ty công nghiệp lớn nhất thế giới. Đã áp dụng biện pháp đầu tiên là “đặt ra các giải th ưởng”để cổ vũ lòng ham muốn sáng tạo và lòng ham muốn tham gia của công nhân viên chức, công ty đã đặt ra rất nhiều chế độ tốt.
Ví dụ như công nhân đề xuất kiến nghị hợp lý hoá được đ ưa vào áp dụng, sẽ cho điển căn cứ vào mức độ quan trọng trong kiến nghị mà họ đư a ra. Khi đạt đến 300 điểm, công ty sẽ cho công nhân viên chức đó được ra nước ngoài du lịch miễn phí, nếu một lần kiến nghị đạt 300 điểm, thì được nhận “giải thư ởng Honda” gấp 10 lần. Chính yếu tố đó đã khích lệ tinh thần làm việc có tránh nhiệm của các công nhân viên chức đối với công ty, do đó mà họ không ngừng phát huy tính sáng tạo của mình một cách năng động và giúp cho tập đoàn dành được vị trí xứng đáng trên thế giới.
Th ưởng phạt “nâng cao uy quyền của nhà vua” và “sử dụng hết năng lực của bầy tôi”. Hàn Phi luôn thống nhất một điểm: thư ởng phạt phải chắc chắn, công bằng, nghiêm minh; th ưởng phải hậu, phạt phải nặng. Th ởng phạt không những tạo nên “Thế” “cho nhà quản lý” mà còn tạo nên thế của “công ty”, Hàn Phi viết: “nếu nêu cao phép tắc cai trị thì nước nhỏ cũng giầu. Nếu việc th ưởng phạt được tôn trọng và chắc chắn thì dân tuy ít cũng mạnh”.
Chính sách th ưởng phạt không phải ngẫu nhiên mà được Hàn Phi đề cập nhiều và có phần cực đoan như thế. Điếu đó xuất phát từ quan niệm bản chất con ng ười là vì t lợi, con ng ười sẵn sàng làm tất cả hay không làm nếu có lợi cho bản thân họ. Vì thế, một mặt, để dùng được ngư ời, “sử dụng hết năng lực” của họ, không gì bằng cái lợi đem lại cho họ, tức dùng phần thưởng: mặt khác , để loại bỏ được yếu tố gây loạn cho xã hội thì phải dùng hình phạt nặng. Người ta cho rằng Hàn Phi là con ng ười lạnh lùng và “ít có giọng th ương dân”, nh ưng tìm hiểu sâu vế mục đích của thư ởng phạt, phân tích về cách thức áp dụng th ởng phạt ta mới thấy t ư t ởng tiến bộ và tấm lòng yêu dân của ông. Nh ng ý t ưởng yêu dân của ông về chế độ th ưởng phạt trong cai trị, ngoại trừ những yếu tố rất cực đoan, rất có giá trị trong quản lý.
Chính sách th ưởng phạt không phải ngẫu nhiên mà được Hàn Phi đề cập nhiều và có phần cực đoan như thế. Điếu đó xuất phát từ quan niệm bản chất con ng ười là vì t ư lợi, con ng ười sẵn sàng làm tất cả hay không làm nếu có lợi cho bản thân họ. Vì thế, một mặt, để dùng được ngư ời, “sử dụng hết năng lực” của họ, không gì bằng cái lợi đem lại cho họ, tức dùng phần thưởng: mặt khác, để loại bỏ được yếu tố gây loạn cho xã hội thì phải dùng hình phạt nặng. Người ta cho rằng Hàn Phi là con ng ời lạnh lùng và “ít có giọng th ương dân”, như ng tìm hiểu sâu vế mục đích của thư ởng phạt, phân tích về cách thức áp dụng th ởng phạt ta mới thấy t ư t ởng tiến bộ và tấm lòng yêu dân của ông. Nh ng ý t ởng yêu dân của ông về chế độ th ưởng phạt trong cai trị, ngoại trừ những yếu tố rất cực đoan, rất có giá trị trong quản lý.
2 – “Thuật ” trong quản lý
Nếu như Nho gia bàn nhiều đến tâm đức của tầng lớp cai trị thì Pháp gia nhấn mạnh đến thuật cai trị.
“Thuật” chủ yếu là nói về cách thức cai trị của vua chúa đối với bầy tôi, tức là “Thuật” để trị quan chứ không phải để trị dân, như Hàn Phi Tử đã giải thích: “ Thuật là nhân tài năng mà giao cho chức quan, theo cái danh mà trách cứ cái thực; nắm quyền sinh quyền sát trong tay mà xét khả năng của quần thần. Đó là cái mà các bậc vua chúa phải nắm trong tay”.
“Thuật” theo Hàn Phi có hai nghĩa: Kỹ thuật, là cách thức, biện pháp để tuyển, dùng để kểm tra khả năng của quan lại; tâm thuật, tức những m u mô để chế ngự quần thần, không cho họ biết suy nghĩ tình cảm thật c
Khoa học quản lý như ta thấy ngày nay là một kết quả của một quá trình phát triển, nhiều năm tổng kết từ thực tiễn đến quản lý và không ngừng được bổ xung và nâng cao đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội. Đó là một ngành khoa học luôn luôn sáng tạo ,được vận dụng phù hợp với đặc điểm kinh tế ,văn hoá,chính trị ,xã hôị của mỗi nước ở từng thời kỳ khác nhau. Ngày nay, ở càc nước phát triển cao vẫn còn đang không ít vấn đề về quản lý cần được tiếp tục nghiên cứu, tranh luận để làm phong phú sáng tỏ thêm.
B: Nội DUNG
Các khái niệm cơ bản trong quản lý- cai trị của Hàn Phi Tử.
Hàn Phi Tử đ ưa ra ba khái niệm cơ bản trong quản lý- cai trị, đó là “thế”( quyền lực), “pháp”(luật pháp) và “thuật” (ph ương pháp quản lý). Đây là ba vấn đề cốt lõi của quản lý - cai trị, liên hệ khăng khít với nhau, trong đó “pháp” là yếu tố quan trọng nhất, có tinh quyết định nhất.
Đối với Việt Nam nền kinh tế đang ở trong quá trình chuyển đổi từ kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang kinh tế thị tr ường với định hư ớng xã hội chủ nghĩa. Do xuất phát chậm chúng ta cần kế thừa có chọn lọc các thành tựu về quản lý mà loài ng ười đã được ,đồng thời tự mình tổng kết rút kinh nghiệm và sáng tạo ph ương thức quản lý thích hợp . Các thuyết thuộc trường phái “cổ điển” tuy ra đời từ lâu song những giá trị cơ bản trong đó vẫn còn được thừa nhận để vận dụng.
1. “Thế” trong quản lý
Thế và địa vị là quyền uy tối cao của nhà vua, để đề cao “Thế” trong cai trị, theo Hàn Phi Tử, cái uy không thể cho mượn, cái quyền không thể chung với ng ười khác. Biểu hiện của cái uy cái quyền – tức là biểu hiện của “Thế” là ở chỗ , nhà vua là ngư ời duy nhầt đề ra luật pháp, nhà vua nắm giữ th ởng phạt. “kẻ làm vua nếu tự mình dùng hình phạt và ân đức thì bầy tui sợ cái uy của nhà vua mà chạy theo cái lợi của họ”. “Thế” theo Hàn Phi không phải do đức mà có, cũng không phải chỉ bằng pháp luật hà khắc, dã man .
Hàn Phi là ngư ời thực dụng và nguyên tắc nên khi nói về “Thế” và diều kiện có được “Thế”, ông đồng thời đề cao pháp luật và thưởng phạt: “phép luật công bằng thưởng phạt công minh cho nên, đều sửa chũa được sai lầm của ngư ời trên, trị được cái gian của kẻ dưới... thống nhất đường lối của dân không gì bằng pháp luật”. Th ưởng phạt dùng để tạo nên “Thế”, nhưng “thế”cũng chính là yếu tố nhất thiết phải có để sử dụng pháp luật và th ởng phạt có hiệu quả. Theo ông, “các bậc thánh nhân dùng làm đạo trị nước có ba điều: một là lợi, hai là uy, ba là danh. Nói chung lợi là cái để dành được dân, uy là cái để thi hành mệnh lệnh, danh là cái để cái để trên lẫn d ưới đều theo”.
Mối quan hệ giữa pháp luật và “Thế” cũng vậy , ông viết: “nếu họ (tức vua) giữ pháp luật ở vào cái thế thì trị an nếu họ từ bỏ pháp luật, gạt bỏ cái thế thì loạn”.
Trong lý thuyết của mình, Hàn Phi bàn nhiều đến thư ởng phạt như là yếu tố hàng đầu tạo nên“thế”.Ngày nay, yếu tố thưởng phạt rất được coi trọng đối với sự nghiệp phát triển của các công ty: ví dụ như công ty HONDA - là nhà sản xuất xe hơi cấp thế giới, đứng thứ 28 trong số 500 công ty công nghiệp lớn nhất thế giới. Đã áp dụng biện pháp đầu tiên là “đặt ra các giải th ưởng”để cổ vũ lòng ham muốn sáng tạo và lòng ham muốn tham gia của công nhân viên chức, công ty đã đặt ra rất nhiều chế độ tốt.
Ví dụ như công nhân đề xuất kiến nghị hợp lý hoá được đ ưa vào áp dụng, sẽ cho điển căn cứ vào mức độ quan trọng trong kiến nghị mà họ đư a ra. Khi đạt đến 300 điểm, công ty sẽ cho công nhân viên chức đó được ra nước ngoài du lịch miễn phí, nếu một lần kiến nghị đạt 300 điểm, thì được nhận “giải thư ởng Honda” gấp 10 lần. Chính yếu tố đó đã khích lệ tinh thần làm việc có tránh nhiệm của các công nhân viên chức đối với công ty, do đó mà họ không ngừng phát huy tính sáng tạo của mình một cách năng động và giúp cho tập đoàn dành được vị trí xứng đáng trên thế giới.
Th ưởng phạt “nâng cao uy quyền của nhà vua” và “sử dụng hết năng lực của bầy tôi”. Hàn Phi luôn thống nhất một điểm: thư ởng phạt phải chắc chắn, công bằng, nghiêm minh; th ưởng phải hậu, phạt phải nặng. Th ởng phạt không những tạo nên “Thế” “cho nhà quản lý” mà còn tạo nên thế của “công ty”, Hàn Phi viết: “nếu nêu cao phép tắc cai trị thì nước nhỏ cũng giầu. Nếu việc th ưởng phạt được tôn trọng và chắc chắn thì dân tuy ít cũng mạnh”.
Chính sách th ưởng phạt không phải ngẫu nhiên mà được Hàn Phi đề cập nhiều và có phần cực đoan như thế. Điếu đó xuất phát từ quan niệm bản chất con ng ười là vì t lợi, con ng ười sẵn sàng làm tất cả hay không làm nếu có lợi cho bản thân họ. Vì thế, một mặt, để dùng được ngư ời, “sử dụng hết năng lực” của họ, không gì bằng cái lợi đem lại cho họ, tức dùng phần thưởng: mặt khác , để loại bỏ được yếu tố gây loạn cho xã hội thì phải dùng hình phạt nặng. Người ta cho rằng Hàn Phi là con ng ười lạnh lùng và “ít có giọng th ương dân”, nh ưng tìm hiểu sâu vế mục đích của thư ởng phạt, phân tích về cách thức áp dụng th ởng phạt ta mới thấy t ư t ởng tiến bộ và tấm lòng yêu dân của ông. Nh ng ý t ưởng yêu dân của ông về chế độ th ưởng phạt trong cai trị, ngoại trừ những yếu tố rất cực đoan, rất có giá trị trong quản lý.
Chính sách th ưởng phạt không phải ngẫu nhiên mà được Hàn Phi đề cập nhiều và có phần cực đoan như thế. Điếu đó xuất phát từ quan niệm bản chất con ng ười là vì t ư lợi, con ng ười sẵn sàng làm tất cả hay không làm nếu có lợi cho bản thân họ. Vì thế, một mặt, để dùng được ngư ời, “sử dụng hết năng lực” của họ, không gì bằng cái lợi đem lại cho họ, tức dùng phần thưởng: mặt khác, để loại bỏ được yếu tố gây loạn cho xã hội thì phải dùng hình phạt nặng. Người ta cho rằng Hàn Phi là con ng ời lạnh lùng và “ít có giọng th ương dân”, như ng tìm hiểu sâu vế mục đích của thư ởng phạt, phân tích về cách thức áp dụng th ởng phạt ta mới thấy t ư t ởng tiến bộ và tấm lòng yêu dân của ông. Nh ng ý t ởng yêu dân của ông về chế độ th ưởng phạt trong cai trị, ngoại trừ những yếu tố rất cực đoan, rất có giá trị trong quản lý.
2 – “Thuật ” trong quản lý
Nếu như Nho gia bàn nhiều đến tâm đức của tầng lớp cai trị thì Pháp gia nhấn mạnh đến thuật cai trị.
“Thuật” chủ yếu là nói về cách thức cai trị của vua chúa đối với bầy tôi, tức là “Thuật” để trị quan chứ không phải để trị dân, như Hàn Phi Tử đã giải thích: “ Thuật là nhân tài năng mà giao cho chức quan, theo cái danh mà trách cứ cái thực; nắm quyền sinh quyền sát trong tay mà xét khả năng của quần thần. Đó là cái mà các bậc vua chúa phải nắm trong tay”.
“Thuật” theo Hàn Phi có hai nghĩa: Kỹ thuật, là cách thức, biện pháp để tuyển, dùng để kểm tra khả năng của quan lại; tâm thuật, tức những m u mô để chế ngự quần thần, không cho họ biết suy nghĩ tình cảm thật c